नेपालको पहिलो रंगीन चलचित्र कुन हो ?
काठमाडौं । नेपाली चलचित्रको इतिहासमा हजारौँ चलचित्र निर्माण भइसकेका छन् । जसमध्ये केही चलचित्र ऐतिहासिक छन् । तर, त्यस्ता ऐतिहासिक चलचित्रको संख्या धेरै छैन ।
केही थोरै ऐतिहासिक चलचित्रमध्येको एक हो, ‘कुमारी’ । जो निर्माण भएर प्रदर्शन हुँदा आफैँमा रेकर्ड पनि बन्यो ।
‘कुमारी’ नेपालको पहिलो रंगीन चलचित्र हो । यो भन्दा अगाडि जति पनि चलचित्र बनेका थिए, ती सबै श्याम स्वेत अर्थात् व्ल्याक एण्ड ह्वाइट हुन्थे । हिमालको दृश्य पनि सेतै, रगत पनि सेतै, पानी पनि सेतै रोतो सिन्दुर पनि सिनेमामा हेर्दा सेतै देखिन्थ्यो ।
यो व्ल्याक एन्ड ह्वाइटमा अड्किएको नेपाली चलचित्र उद्योगलाई रंगीनमा लैजाने काम ‘कुमारी’ले गरेको थियो ।
विसं २०३४ असोजमा प्रदर्शनमा आएको चलचित्र ‘कुमारी’ नेपालमा निर्माण भएको पहिलो रंगीन चलचित्र हो । यो चलचित्रलाई प्रेमबहादुर बस्नेतले निर्देशन गरेका थिए । यो चलचित्रको कथा पनि उनी आफैँले लेखेका थिए ।
चलचित्रमा विश्व बस्नेत, चैत्यदेवी सिंहलगायतको अभिनय रहेको थियो । जब यो चलचित्र निर्माण तथा प्रदर्शन भयो नेपाली चलचित्रको बाटो नै बदलियो ।
‘कुमारी’मा जर्मनको इस्टम्यान कम्पनीको मिचेल क्यामेरा र मलेसियाबाट ल्याएको नाइग्रा टेप रेकर्डर प्रयोग भएको थियो । जसले नेपाली दर्शकलाई रंगीन चलचित्र देखाउन मद्धत गर्यो । ‘कुमारी’ पदर्शन भएपछि नेपालमा ब्याल्क एन्ड ह्वाइट चलचित्र बन्न छोडे । त्यसैले यो चलचित्रलाई नेपाली सिनेमा उद्योगको कोशेढुंगा मानिन्छ ।
यो चलचित्र निर्माण सुरु गर्दा रंगीन बनाउने उद्धेश्य थिएन । कमर्सियल हिसाबले पनि बजाउन सुरु गरिएको थिएन । रुसमा हुने एक फिल्म फेस्टिभलमा पठाउन भनेर बनाउन सुरु गरिएको थियो ।
फेस्टिभलमा गएर अवार्ड पाएपछि यो चलचित्रले ठूलो चर्चा कमाएको थियो ।
चलचित्रको विषयअनुसार कुमारीको ग्ल्यामर देखाउन रङको आवश्यकता पर्ने भएकाले योजना परिवर्तन गर्दै रंगीन बनाइएको थियो ।
चलचित्र ‘कुमारी’ तत्कालीन शाही नेपाल चलचित्र संस्थानको लगानीमा बनेको थियो । अथवा सरकारी लगानीमा बनेको थियो ।
चलचित्र ‘कुमारी’ विजय मल्लको उपन्यास ‘कुमारी शोभा’को कथासँग केही हदसम्म मिल्छ । यसका लेखक तथा निर्देशक बस्नेतले ‘कुमारी शोभा’बाट चलचित्र प्रभावित भएको बताएका छन् । विजय मल्लसँग अनुमति लिएर नै ‘कुमारी’ बनाएको उनले बताएका छन् ।